Kurumsal Mindfulness Mitleri ve Gerçekleri-1 Mindfulnessı Yanlış Tanıyor Olabilir Misiniz?
- Senem Devamoglu
- 17 Haz
- 4 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 18 Haz
Mindfulness, son yıllarda belki de en sık duyduğunuz kelimelerden biri haline geldi. Ancak popülerliği arttıkça, bu kavrama dair yanlış anlamalarda aynı hızla arttı. Öyle ki bu yanılgılar, zaman zaman çalışanlar ve kurumlar için mindfulnessın sunduğu gerçek faydaları gölgeleyebilecek hale bile geldi.
Bu yazı dizisinde, mindfulness hakkında en sık karşılaşılan yanılgıları ele alıp gerçekleri birlikte keşfedeceğiz.
🌀 Mit 1: Mindfulness sadece “geçici bir trend”dir.
Bu yaygın mit; mindfulnessın kişisel gelişim ya da “new age” yaklaşımlarından iş dünyasına sıçrayan, kısa sürede etkisini yitirecek bir uygulama olduğu algısına dayanır. Oysa bu algı, mindfulnessın etkilerine dair bilimsel bulgularla çelişmektedir. Bu nedenle ilk blog yazılarımda, mindfulnessın ne olduğunu, kurumsal mindfulnessın iş dünyasına katkılarını ve bu alandaki önemli bir bilimsel araştırmanın bulgularını sizinle paylaşmıştım. Henüz okumadıysanız buradan ulaşabilirsiniz.
Bugün artık mindfulnessın hem bireysel hem de kurumsal düzeyde etkilerini gösteren çok sayıda bilimsel araştırma mevcuttur.
Bu araştırmalar, kurumsal mindfulness programlarının;
• Çalışan stresini azalttığını,
• Odaklanma, berraklık ve karar alma becerilerini geliştirdiğini,
• Duygusal farkındalık ve iletişimi güçlendirdiğini,
• İş tatmini ve bağlılığı artırdığını,
• Değişime uyum sağlayan kurumsal dayanıklılığı desteklediğini göstermektedir.
Kurumsal mindfulnessın bilimsel olarak kanıtlanmış etkilerini daha yakından incelemek isterseniz, web sitemdeki Araştırma ve Raporlar bölümüne de göz atabilirsiniz.
Bununla birlikte dünyanın birçok önde gelen şirketinin, kurumsal mindfulness programları ya da çalışan wellbeing programlarına entegre edilmiş mindfulness uygulamaları bulunmaktadır.
Google, SAP, Intel, Aetna, General Mills, Unilever ve Goldman Sachs gibi şirketler, kuruma özel mindfulness uygulamalarıyla, çalışanlarının refahını ve organizasyonlarının dayanıklılığını güçlendirmeyi hedeflemektedir. Görüldüğü gibi, mindfulnessın “geçici bir trend” olduğu yönündeki yaygın mit, hem bilimsel bulgular hem de dünya çapındaki kurumsal uygulamalarla açıkça çürütülmektedir.
🌀 Mit 2: Mindfulness sadece meditasyon yapmaktır.
Çoğumuzun zihninde “mindfulness” dendiğinde beliren ilk görüntü, gözleri kapalı, bağdaş kurmuş, sessizce oturan insanlar oluyor. Oysa ki mindfulness ve meditasyon aynı şey değildir.
Mindfulness nedir?’ sorusunu doğru anlamak, bu becerinin hem bireylerin iş yaşamındaki deneyimlerini hem de kurumsal kültürü nasıl etkileyebileceğini görmek açısından önemlidir.
Mindfulness; şimdi ve burada, içimizde ve dışımızda olanları olduğu haliyle, yargısızca fark edebilme kapasitesidir. Hepimizde doğuştan bulunan ve geliştirilebilen bir kapasitedir! Daha fazlası için bu yazıma göz atabilirsiniz.
Mindfulness, bu kapasiteyi farklı yollarla geliştirmeye, onu günlük ve iş yaşamının doğal bir parçası haline getirmeye yardımcı olan hem formal hem de informal pratiklere sahiptir.
Formal pratikler, belirli bir yapıya ve zaman planına sahip, düzenli olarak yapılan mindfulness uygulamalarıdır. İnformal pratikler ise günlük yaşamın akışı içinde — örneğin bilgisayarınızı açarken ya da asansör beklerken bile yapabileceğiniz “bilinçli bir şekilde anda kalma” pratikleridir. Bu, mindfulness becerilerinin günlük hayata dahil edilmesidir.
Mindfulness meditasyonları formal pratiklerdir. Meditasyon kelimesi zamanla farklı çağrışımlar kazandığından ben her zaman ‘pratik’ kelimesini kullanmayı tercih ediyorum. Formal mindfulness pratikleri, mistik meditasyonlar değildirler. Ana amaçlarından biri dikkat becerilerini geliştirmektir.
Kurumsal mindfulness programlarımızın ilk haftasında yaptığımız ilk formal pratik, beden taraması pratiğidir. Bu pratikte; basitçe dikkati, bedenin çeşitli bölgelerine getirip o anda o bölgedeki fiziksel duyumları olduğu gibi fark ediyoruz. Bu, herhangi bir şeyi değiştirmeye çalışmadan, deneyimi olduğu gibi gözlemlemeyi içeriyor.
Böylece, dikkati bilinçli bir şekilde yönlendirmeyi deneyimliyoruz. Bu da dikkatimizi farkında olarak yönlendirme “kasını” eğitiyor. Zamanla bu tür bir pratik, dikkatimizi nereye ve nasıl yönelteceğimizi seçme kapasitemizi geliştiriyor.
Günlük hayat ve iş dünyası, toplantılar, e-mailler ve sürekli değişen öncelikler gibi sayısız uyaranla dolu. Bu nedenle, dikkati bilinçli bir şekilde istediğimiz yere yönlendirebilmek ve orada tutabilmek, hem zihinsel berraklık hem de verimlilik açısından kritik bir beceri haline geliyor. İşte mindfulness pratikleri tam da bu beceriyi geliştirmek için var.
Yine oturma pratiklerinin ana amaçlarından biri, zihnin doğal eğilimlerini tanımak ve onlarla daha ustaca çalışmayı öğrenmektir. Bu pratiklerde, zihnin kolayca gezintiye çıktığını tekrar tekrar fark ederiz; ardından dikkatimizi nazikçe şimdi ve buraya yönlendirmeyi deneyimleriz. Görüldüğü gibi, bu süreçte mistik bir şey yoktur; tamamen zihinsel bir becerinin gelişimine dayalı bir çalışmadır. Bu beceri, özellikle dikkat dağınıklığının yaygın olduğu iş ortamlarında zihinsel odaklanmayı güçlendirmek ve verimliliği artırmak açısından oldukça değerlidir.
Tüm bu pratikleri yaparken gözlerinizi kapatıp kapatmamak tamamen size kalmıştır. Her bir mindfulness pratiğinin başında katılımcılara her zaman seçenekleri olduğu hatırlatılır. Gözlerinizi kapatabilirsiniz, açık tutabilirsiniz ya da hafifçe arayalabilirsiniz. Kendinizi nasıl rahat hissediyorsanız.
Kıpırdamadan tüm pratik boyunca durma meselesinin ise mindfulnessın özünü anlamamak olduğunu düşünüyorum. Mindfulness, şimdi ve burada her ne oluyorsa olduğu haliyle yargısızca fark etmek demektir. Önce fark etmek; sonra tepki yerine cevap vermek. Pratik sırasında her ne oluyorsa olanı fark etmek ve kendinize iyi bakmak pratiklerin ana niyetidir.
Eğer bir rahatsızlık hissederseniz, otomatik bir tepkiyle hareket etmek yerine, bu rahatsızlığı fark edip merakla yaklaşmanızı öneririz. Eğer pozisyonunuzu değiştirmeye karar verirseniz, bunu bilinçli bir şekilde yapmak; hareket sırasında ve sonrasındaki etkileri fark etmek, mindfulness pratiğinin ta kendisidir. Zaten her bir mindfulness pratiğinin başında, katılımcılara bu tür durumlar için her zaman seçenekleri olduğu hatırlatılır.
Sonuçta tüm bu formal pratikleri günlük yaşamın ve iş hayatının içinde bu durumlarla karşılaştığımızda uygun cevapları verebilmek adına zihinsel becerilerimizi geliştirmek için yapıyoruz.
Bu konudaki bir diğer yanılgı, tüm mindfulness pratiklerinin oturarak yapıldığına inanılmasıdır. Oysa ki mindful esneme ve hareketler, formal pratiktir ve bizi hareket halindeyken de beden duyumlarımızı fark etmemiz için destekler. Unutmayalım ki, günümüzün çoğunda hareket halindeyiz.
Bilgisayar başında çalışsanız bile klavye kullanırken elleriniz ve kollarınız hareket eder. Peki bu sırada bedende neler oluyor farkında mısınız?
Ya da yürürken bedende neler oluyor? Mindful yürüme pratiği tam da bunun için vardır. Yürürken içerde ve dışarda olanları fark edip dikkati tekrar toplamak ve dengelemek konusunda bizi desteklemek için. Yani kahve almaya giderken de dikkatinizi buraya geri getirip dengeleyebilirsiniz.
Bu pratik gibi bir çok informal pratik de gün içinde mindfulness becerilerinizi geliştirmenize ve bu becerileri gündelik hayatınıza entegre etmenize yardımcı olur. Kahvenizin ilk bir kaç yudumunu gerçekten orda olarak içmek de mesela bir mindfulness pratiğidir.Tüm bu pratikler, tıpkı kas geliştirmek için spor salonuna gitmek gibi; mindfulness becerilerinizi geliştirmek ve bu becerileri günlük ve iş yaşamınıza entegre edebilmek için yapılır.
Çünkü mindfulness sadece bir meditasyon değil, hayatın tam ortasında—her an pratiğe dönüşebilecek bir farkındalık becerisidir.
Bu yazımızda mindfulnessın geçici bir trend ve sadece meditasyon olduğuna dair mitleri etraflıca inceleyip gerçekleri birlikte keşfettik. Ama bitmedi, bir sonraki blog yazımda diğer iki yaygın miti ele alacağız.
Siz de kurumsal mindfulnessın şirketinizde yaratabileceği etkileri keşfetmek ister misiniz?Araştırmaya dayalı, etkili ve iş dünyasına kolayca entegre edilebilen kurumsal mindfulness programlarımız hakkında bilgi almak için şimdi ücretsiz bir tanışma toplantısı planlayabilirsiniz.
💬 Kurumsal mindfulness alanındaki güncel içerikler, araştırma özetleri ve ilham veren yazılar için blogumu takip edebilirsiniz. Yeni yazılardan haberdar olmak isterseniz buradan abone olabilirsiniz. 📩

Commentaires